De strijd om een letter in je paspoort

[Ryn]

Merry fucking Christmas van de volkskrant.

M'n vader stuurt me dit toe https://www.volkskrant.nl/mensen/de-str ... ~b10a3ac6/
Achter een paywall, dus ik heb de volledige tekst bijgevoegd.

Hij zegt dat er belangrijke nuance in staat. Hij kan het wel vinden met de genderkritische feministen. Tot nu toe heeft ie me gesteund, en nu opeens komt dit soort shit te voorschijn.

I am so not okay.

Lekker links hoor volkskrant. Fijn ook, dat je één trans persoon hebt weten te vinden die niet zo'n probleem heeft met de hate speech van terfs en de rest van ons wegzet als hysterische activisten die alleen bezig zijn doodsbedreigingen te sturen. Dankjewel. Haatzaaiers.


De strijd om een letter in je paspoort

Noud Fortuin weet nog goed wanneer hij zich ervan bewust werd dat hij transgender was en daar iets mee aan moest. De 21-
jarige theologiestudent was 14 jaar toen hij naar de Canadese jeugdserie Degrassi keek, uitgezonden door Nickelodeon. ‘Ik konme erg identificeren met een van de personages, Adam, die op een gegeven moment uit de kast komt als transgender. Toen
besefte ik: dat kan ik ook doen. Dankzij hem kon ik kritisch naar mijzelf kijken, onder ogen komen dat ik ook aan mijn familie en
vrienden moest vertellen hoe ik me voelde. Het duurde vervolgens nog een half jaar voordat ik dat durfde.’

Noud’s coming-out viel alleszins mee: niet alleen zijn ouders en vrienden, maar ook de kerkgemeenschap waartoe hij behoort
steunde hem in zijn besluit en het daaropvolgende medische traject. ‘Dat is voor veel trans kinderen anders. Die hebben het
zwaar, omdat ze op een lange wachtlijst staan of omdat ze niet worden geaccepteerd door hun omgeving. Minstens zeven
mensen die ik ken uit die tijd hebben zelfmoord gepleegd, ik ben na anderhalf jaar gestopt met tellen.’

Transgenderrechten in Nederland liggen Noud nauw aan het hart, daarom besloot hij zich eind september in dagblad Trouw uit te
spreken (https://www.trouw.nl/opinie/de-angst-da ... gle.com%2F) voor een wetswijziging
(https://www.rijksoverheid.nl/actueel/ni ... akkelijker), die momenteel voor behandeling bij de Tweede Kamer ligt. Dat voorstel is een vereenvoudiging van
de Transgenderwet, en houdt in dat mensen zonder een verklaring van een arts of psycholoog hun geslacht kunnen laten
veranderen op hun geboorteakte. Dat geldt voortaan ook voor jongeren onder de 16 – zij moeten dan wel daarvoor naar de
rechter.

Noud, een vertegenwoordiger van een generatie zelfbewuste jonge trans personen, ‘staat te springen van blijdschap’ om dit
voorstel, schrijft hij in het opiniestuk. Daarin legt hij uit waarom een geslachtswijziging op je geboorteakte van fundamenteel
belang is. ‘Op Schiphol hield ik de wachtrij ooit een kwartier op omdat ik eruitzag als een jongen maar er een v in mijn paspoort
stond, waardoor ze niet wisten wie me moest fouilleren. Een vriendin botste ooit met een treinconducteur, omdat ze eruitzag als
een vrouw maar er een m op haar ov-kaart stond. Het is potentieel onveilig om niet je gewenste geslachtsvermelding te hebben.’
‘Deze wetswijziging is ontzettend belangrijk, omdat het zo voor mensen makkelijker en goedkoper wordt om hun geslacht te
wijzigen’, zegt Noud aan de telefoon. Hij vindt medestanders in belangenorganisaties als het COC en het het Transgender
Netwerk Nederland, organisaties die al jaren lobbyen (https://www.coc.nl/transgender/onderzoe ... erbetering) voor deze wetswijziging. Ook veel politieke partijen, van GroenLinks en D66 tot de VVD, zijn voor de
‘zelfidentificatiewet’.

Radicaal feminisme

Maar er is ook tegenstand, en die komt grotendeels uit onverwachte hoek: die van de feministen.
Radicale of ‘genderkritische’ feministen beschouwen de wetswijziging als een uitwas van wat zij zien als doorgeslagen
‘genderideologie’: het idee dat niet je biologische geslacht, maar je zelf ervaren gender leidend is, dat biologie er niet meer toe
doet.

Deze ‘ideologie’ leidt volgens deze groep vrouwen tot grote problemen op uiteenlopende deelterreinen. Want hoe moet het met
de vrouwensport als trans vrouwen ook meedoen, en door hun fysieke voorsprong zo alle wedstrijden winnen? En waar blijven
vrouwen in de genderneutrale taal, waarin wordt gerept over ‘mensen met baarmoeders’? Dit taalgebruik is bedoeld om ook trans
personen en non-binaire mensen (een genderidentiteit die noch mannelijk, noch vrouwelijk is, of beide) te betrekken, maar deze
feministen vrezen dat ze uit de taal worden geduwd.

Diezelfde feministen maken zich ook zorgen over de toename van trans jongens, pubers die als meisje zijn geboren en in transitie
gaan. Hun mening: in een wereld die nog steeds onvriendelijk is voor vrouwen en meisjes steken kwetsbare meisjes elkaar aan in
hun wens van geslacht te veranderen, net zoals pubers elkaar ook kunnen aanzetten tot anorexia.
Een belangrijk strijdpunt voor deze feministen is de voorgestelde wetswijziging, de mogelijkheid dat mensen zelf hun geslacht
kunnen bepalen, die in veel andere landen en sommige Amerikaanse staten al is doorgevoerd. Want, zo stellen deze vrouwen,
dat pakt desastreus uit voor vrouwen.

In Nederland is Caroline Franssen, voorvrouw van de genderkritische feministische stichting Voorzij, een van de meest
uitgesproken tegenstanders. Franssen legt op Zoom uit waarom ze tegen de wetswijziging is: ‘Het is een basaal recht dat
vrouwen zich kunnen verenigen en privacy kunnen ervaren, dat recht hebben mannen ook. Door de nieuwe wet kunnen mannen
straks vrouwenopvangcentra, -gevangenissen en -sauna’s betreden, als ze stellen dat ze zich ‘vrouw voelen’. Daarmee wordt ons
recht op waardigheid, privacy en veiligheid ondermijnd. Ik ben zelf niet bang aangelegd, maar er zijn vrouwen die seksueel
geweld hebben meegemaakt, die willen soms met vrouwen onder elkaar zijn, en niet worden geconfronteerd met een ‘vrouw’ met
een piemel.’Franssen gelooft niet dat mensen in het verkeerde lichaam kunnen worden geboren. ‘Je bént je lichaam. Er is geen logische
verklaring voor hoe je fysiek een ander geslacht in je hoofd kunt hebben dan in de rest van je lichaam. Dat betekent niet dat
sommige mensen die overtuiging niet echt ervaren; het is een psychisch probleem, en dat kun je niet genezen door het lichaam
aan te passen.’

Franssen wilde eerst nog wel ‘haar’ zeggen over een trans vrouw. ‘Privé wil ik dat nog steeds doen. Maar ik denk dat ik me als
activiste heel duidelijk moet uitspreken: mannen kunnen geen vrouw worden, en ik ga ze ook niet zo noemen.’
Kritiek

Stichting Voorzij staat in contact met een internationale gemeenschap van onderzoekers en journalisten die zich uitspreken tegen
‘transactivisme’ en tegen de zelfidentificatiewet. Zo nodigde de stichting de Amerikaanse Wall Street Journal-journalist Abigail
Shrier uit, auteur van het vorig jaar verschenen en veelbesproken boek Irreversible Damage – The Transgender Craze Seducing
Our Daughters (https://en.wikipedia.org/wiki/Irreversible_Damage), en de Canadese athleet Linda Blade, auteur van het
boek Unsporting – How Trans Activism and Science Denial Are Destroying Sport (https://www.unsporting.com/).

Geestverwanten zijn ook Helen Joyce, redacteur bij The Economist, die zich in haar boek Trans – When Ideology Meets Reality
keert tegen de lobbypraktijken van trans activisten in het Verenigd Koninkrijk. Joyce beschrijft heftige voorvallen, zoals die van de
Britse trans vrouw Karen White (https://www.theguardian.com/uk-news/201 ... d-for-life), die na overplaatsing naar een vrouwengevangenis seksueel geweld pleegde op
medegevangenen. Of de Britse Keira Bell (https://www.theguardian.com/uk-news/202 ... der-issues), die spijt heeft van de hormoonbehandeling die ze als tiener heeft ondergaan en een
rechtszaak aanspande.

Joyce’ boek kreeg veel lof, onder meer van de Britse krant The Times. ‘Dit uiterst grondige en moedige boek stelt het absurde
idee aan de kaak dat sekse alleen maar een sociaal construct is’, schreef (https://www.thetimes.co.uk/article/tran ... -txtm00rf2) recensent David Aaronovitch. Maar er
waren ook negatieve reacties van recensenten die Joyce cherrypicking verwijten, en stellen dat ze door extreme voorbeelden uit
te lichten trans personen over één kam scheert.

En dan is er de Britse hoogleraar Kathleen Stock. Zij schreef het meer filosofische boek Material Girls – Why Reality Matters for
Feminism. Ook zij keert zich tegen zelfidentifactiewetgeving en het idee dat iedereen, ook mensen die geen hormonen slikken of
anderszins in behandeling zijn, hun geslacht kunnen wijzigen. Stock benadrukt dat je sekse niet kunt veranderen. Ze stelt
bovendien dat activisten overdrijven hoe gemarginaliseerd trans mensen zijn. ‘Het idee dat transgenders specifiek grote risico’s
lopen, dat zij een soort unieke, kwetsbare populatie zijn (...), dat klopt niet’, zei ze in een interview
(https://www.nrc.nl/nieuws/2021/12/11/ka ... .%E2%80%9D)
met NRC.

Deze vrouwen worden door sommige van hun tegenstanders terf genoemd, een acroniem voor trans-exclusionary radical
feminist. In het publieke debat wordt hun dikwijls transfobie verweten: ze zouden met hun strijd tegen transgenderwetten en kritiek
op geslachtsbehandelingen een toch al zeer kwetsbare groep ondermijnen. Kathleen Stock nam ontslag bij de Universiteit van
Sussex na aanhoudende protesten van studenten, die haar transhaat verweten. Achteraf zei Stock dat ze zich niet voldoende
gesteund voelde door collega’s en vakbonden.

Harry Potter-auteur en genderkritisch feminist J.K. Rowling zei in een interview dat ze zo veel doodsbedreigingen heeft
ontvangen, dat ze haar huis ermee kan behangen. In Nederland voelt Caroline Franssen van Voorzij zich ook geïntimideerd. ‘Hoe
vaak ik online ben uitgescholden, is niet te tellen. Ik ben zelfs naar de politie gegaan vanwege bedreigingen. Mijn Twitteraccount
is opgeheven nadat mensen over mijn tweets hadden geklaagd, ik ben gedoxed (het online zetten van privégegevens, zoals een
adres, red.) en onze bankrekening bij Bunq is bevroren (https://www.volkskrant.nl/economie/de-b ... ~b9977e74/). We voeren daar nu een rechtszaak over. Het is echt heftig als je een
influencer bent en je verliest je podium.’

Belangen

Het debat over transgenderrechten tussen feministen is niet nieuw. Al in de jaren zeventig woedde er een discussie over de vraag
of vrouwen en trans vrouwen tot dezelfde categorie behoren. Vooraanstaande feministen, zoals de Amerikaanse antipornoactivist
Andrea Dworkin, stelden dat trans personen onderdeel waren van de feministische strijd en dat er meer identiteiten waren dan
man en vrouw.Anderen verzetten zich daartegen, zo publiceerde de radicaal-feminist Janice Raymond in 1979 het controversiële boek The
Transsexual Empire – The Making of the She-Male, waarin ze onder meer stelt dat transseksualiteit is gebaseerd op een
‘patriarchale mythe’ en als doel heeft de feministisch cultuur en identiteit te ‘koloniseren’. Het boek werd door een deel van de
feministen bestempeld als een haatzaaiende tekst.

Inmiddels zijn transgenderrechten vooral een twistpunt tussen vaak (niet altijd) wat oudere feministen en zogenoemde
intersectionele feministen – een nieuwe generatie die graag zo inclusief mogelijk te werk gaat, en ook op wil komen tegen
racisme en islamofobie.

De Nederlandse feministische organisatie Women Inc. is het niet eens met de ‘genderkritiek’ van feministen als Caroline
Franssen. ‘Wij komen op voor de belangen van alle vrouwen’, zegt redacteur Suzan Steeman, ‘dus ook voor die van trans
vrouwen. Wij zien dat zij juist vergelijkbare uitsluitende mechanismen tegenkomen.’

Steeman deelt niet de zorgen over de wetswijziging, met betrekking tot de veiligheid van vrouwen. ‘Die zijn niet op feiten
gebaseerd. Ondertussen ondermijnt deze discussie over trans personen een veel belangrijker thema: het geweld van mannen
tegen vrouwen. Om dat de wereld uit te helpen, moeten we ons juist verenigen.’

Ook de kritiek op genderneutrale taal deelt Steeman niet. ‘Omdat taal de kracht heeft om in en uit te sluiten, willen wij graag zo
inclusief mogelijk (https://www.womeninc.nl/knowledge/inclusieve-taal) zijn in ons taalgebruik. Dat betekent dat we
bijvoorbeeld spreken over mensen met een baarmoeder als we het hebben over de overgang of endometriose (groei van baarmoederslijmvlies buiten de baarmoeder, red.), omdat die onderwerpen ook mensen aangaan die zich niet als vrouw identificeren.
Dat betekent ook niet dat we stoppen met het gebruik van het woord ‘vrouw’.’

Women Inc. heeft een medestander voor de zelfidentificatiewet gevonden bij het Transgender Netwerk Nederland. Sophie
Schers, trans activist, feminist en beleidsadviseur bij het Transgender Netwerk Nederland, vult Steeman in hetzelfde gesprek aan:
‘In landen als Argentinië en Noorwegen is deze wetswijziging allang doorgevoerd, daar kunnen mensen met een eigen verklaring
hun geslacht aanpassen en spelen deze problemen niet. Het is een gevecht tegen een spookbeeld.’

Natuurlijk, vindt ook Schers: de discussie zou niet moeten ontsporen, zoals nu weleens gebeurt, en bedreigingen zijn nooit goed
te praten. ‘Ook trans mensen krijgen daarmee te maken. Ik weet uit eigen ervaring hoe verschrikkelijk dat is’, zegt Schers.
‘Eigenlijk zouden de basale rechten van trans personen geen onderwerp van debat moeten zijn. Trans personen in Nederland
worden zeven keer vaker mishandeld of daarmee bedreigd en zijn tien keer vaker het slachtoffer van cyberpesten dan gemiddeld
(https://www.transgendernetwerk.nl/publi ... -je-hoede/). Daarbovenop komt nog alle
zogenaamde genderkritiek die via – sociale – media wordt verspreid. Die beïnvloedt ouders, familie en collega’s van trans
personen, mensen van wie je juist hoopt dat ze je steunen.’

Vrijheid van meningsuiting

*NRC-*columnist Maxim Februari, die zich in zijn eigen columns met enige regelmaat roert in het genderdebat, vergelijkt de
discussie tussen trans activisten en radicale feministen met kerkscheuringen en afsplitsingen in de protestantse kerk. ‘Voor
insiders is het volkomen logisch, voor buitenstaanders echt abracadabra.’

Februari is voorstander van zelfidentificatie, maar kan zich de zorgen van sommige feministen wel voorstellen, zegt hij aan de
telefoon. ‘Want als je ooit de hokjes man en vrouw helemaal oplost en alle beleid genderneutraal maakt, dan los je feitelijk het
feminisme op. Dan kun je je niet meer op vrouwenrechten beroepen.’

In een column verdedigde Februari de vrijheid van meningsuiting van Kathleen Stock. ‘De positie van Stock ten aanzien van
transigheid vind ik grotendeels problematisch (...), maar mag ze tobben met identiteiten zonder te worden bedreigd en haar baan
op te moeten geven? Ja, dat lijkt me wel.’

‘Ik vind dat je het gesprek moet kunnen voeren. Sommige genderktritische feministen, zoals Kathleen Stock, worden iets te
makkelijk weggezet als transfoob, terwijl ze interessante vragen oproept. Zo stelt ze dat veel meisjes transgender gevoelens
verwarren met lesbische gevoelens. Ik heb zelf ook jaren geworsteld met dit onderscheid. Ook denk ik dat er meer aandacht moet
zijn voor detransitioners (mensen die spijt hebben van hun transitie, red.), want die zijn er ook, en krijgen nu te weinig aandacht.’

Eigenlijk moet alles bespreekbaar zijn, vindt Februari. ‘Maar ik vind het onverstandig een sociaal debat in wetenschappelijke
termen te voeren en daarbij te doen alsof de wetenschap de scheidslijn kan aanwijzen tussen man en vrouw.’ In een recente
column benadrukte Februari dat mensen wel degelijk van geslacht kunnen veranderen. ‘Je biologische constellatie verandert (...)
Een transvrouw is echt een vrouw.’Er worden volgens Februari nogal wat verschijnselen en mensen op één hoop gegooid, waardoor de discussie verwarrend wordt.

Gaat het debat nou over mensen als hij, die medisch in transitie zijn gegaan, of spitsen de zorgen zich toe op de mensen die zich
zonder behandeling willen identificeren als man of vrouw, of als non-binair door het leven gaan en ook zo willen worden
aangesproken?

‘Wat je daarbij nu ziet, is een progressieve jeugd die de revolutie wil ontketenen, en dat is prima, maar ik vind het onverstandig als
alleen hun visie wordt overgenomen in het beleid. Uiteindelijk zijn mensen erg gehecht aan hun eigen identiteit, niet alleen de
radicaal-feministen, daarom denk ik dat we allemaal wat meer geduld moeten hebben met elkaar. ’

Feminist en journalist Renate van der Zee maakt zich vooral zorgen over de sfeer van intimidatie en bedreiging rond het
transgenderdebat. ‘Transactivisten beweren dat sekse een sociaal construct is, en dat je genderidentiteit je ware geslacht bepaalt.
Maar het is nooit wetenschappelijk bewezen dat er zoiets als genderidentiteit bestaat. Hoe kun je seksisme bestrijden als je doet
alsof sekse niet bestaat?

‘Ook maak ik me zorgen over de explosieve toename van meisjes die in transitie gaan. Iemand die daar onderzoek naar deed,
Lisa Littman, is afgebrand door transactivisten, niemand waagt zich er nu nog aan. Maar die meiden krijgen wel
puberteitsremmers voorgeschreven waarvan we weten dat die zeer ernstige bijwerkingen hebben. Het is normaal om daar vragen
over te stellen, maar als je dat doet, word je weggezet als een soort fascist of uitgemaakt voor terf.’

Misbruik

Zeer kritisch is Van der Zee over de wijziging van de Transgenderwet, die volgens haar kan leiden tot misbruik. ‘En dan heb ik het
niet over trans personen, ik bedoel dat mannen zo’n wet kunnen misbruiken. Die kunnen zeggen: ik identificeer me als vrouw, om
zo een vrouwenruimte binnen te komen. In landen als Canada, de VS en Argentinië zijn zo veroordeelde zedendelinquenten in
vrouwengevangenissen geplaatst, waar ze weer slachtoffers maakten. In Californië vroegen dit jaar 291 mannen
(https://www.latimes.com/california/stor ... r-identity) een overplaatsing aan op grond van zelfidentificatie.’

Natuurlijk hebben kwaadwillende mannen geen zelfidentificatiewet nodig om zich toegang tot vrouwenruimten te verschaffen, zegt
Van der Zee, ‘maar vroeger stonden vrouwen in hun recht als ze daartegen protesteerden, straks hebben ze geen poot om op te
staan.’

Van der Zee benadrukt dat ze niets tegen trans mensen heeft. ‘Trans vrouwen hebben misschien wel moeilijkere ervaringen
gehad dan geboren vrouwen, maar ze hebben niet ervaren hoe het is om je te schamen voor je menstruatie, om niet voor vol te
worden aangezien als meisje. Het zijn verschillende ervaringen, die naast elkaar moeten kunnen bestaan. En over de
wetswijziging is nooit echt een debat geweest in de samenleving, terwijl die wet op ingrijpende wijze verandert wat de definitie van
een vrouw is.’

Suzan Steeman van Women Inc.: ‘Ook wij vinden dat mensen hun zorgen mogen uiten en willen zulke gesprekken niet uit de weg
gaan, maar ze moeten wel worden gevoerd op basis van feiten. En wanneer zorgen overgaan in discriminatie van trans vrouwen,
van wie dan ook, dan trekken wij een streep. We vinden dat iedereen moet worden beschermd tegen gendergerelateerd geweld.
Dat is geen wij-zijstrijd, het is een strijd van ons allemaal.’

Zelfidentificatie

Op dit moment ligt er een wetsvoorstel dat het mogelijk maakt dat mensen ook zonder een speciale verklaring hun geboorteakte
kunnen laten wijzigingen. Marjolein van den Brink, universitair docent rechten aan de Universiteit Utrecht, was nauw betrokken bij
de evaluatie van de Transgenderwet uit 2014. ‘Wij hebben gekeken naar landen als Noorwegen, Malta en Ierland, waar de
voorgestelde wetswijziging is ingevoerd. Daar zagen we geen redenen om aan te nemen dat zo’n wet tot grootschalig misbruik
zou kunnen leiden.’ Volgens haar is er geen relevant bewijs om aan te nemen dat zelfidentificatie de samenleving ontwricht of
vrouwen in gevaar brengt.

Trans jongens

Kinderpsychiater Annelou de Vries, lid van het genderteam van het Amsterdam UMC, ziet een toename in alle leeftijdsgroepen
van het aantal transgender mensen. ‘De laatste jaren is er zeker sprake van een sterkere toename onder wat oudere pubers en
jongvolwassenen die als meisje zijn geboren. Waar dat precies aan ligt, is lastig te onderzoeken, ook omdat we geen
controlegroep hebben of een eerdere betrouwbare meting om de cijfers tegen af te zetten.’

De belangrijkste factoren zijn volgens De Vries een toegenomen acceptatie en tolerantie van genderdiversiteit, een veel grotere
zichtbaarheid van transgender rolmodellen in series en films en de beschikbaarheid van een medische behandeling voorjongeren.
‘Ons onderzoek laat overigens zien dat de vragen en problemen waarmee onze patiënten komen niet zijn veranderd, ook niet het
deel dat geen medische behandeling met puberteitsremmers of hormonen start, dat is een kwart. ‘Ook het gerapporteerde deel
dat spijt heeft van een medische behandeling blijft stabiel, zo’n 0,5 procent van de totale groep.’

Zijn de puberteitsremmers waarmee jongeren in Nederland behandeld kunnen worden gevaarlijk? ‘De medicijnen die worden
gebruikt om de puberteitsontwikkeling stil te zetten, zijn veilig in het gebruik’, zegt kinderarts-endocrinoloog en genderteamlid
Sabine Hannema. ‘Wel zorgen puberteitsremmers ervoor dat de groei en botopbouw trager verlopen. Als jongeren vervolgens
een behandeling krijgen met mannelijke of vrouwelijke hormonen, dan stimuleren die juist weer de groei en botopbouw. We
onderzoeken nog of de jongeren daarmee met hun lengte en stevigheid van de botten uiteindelijk precies uitkomen op het punt
waar ze zonder behandeling ook waren geweest.’

[Marica]

Laat die Terfs lekker lullen. Zonder feiten zijn het ook maar roependen in de woestijn imho.
Ik ben blij met mijn V/F in mijn paspoort, en het enige wat ik wil, is mijn leven delen met mijn lieve vrouw.

[Jannet V]

Laat die Terfs lekker lullen. Zonder feiten zijn het ook maar roependen in de woestijn imho.
Ik ben blij met mijn V/F in mijn paspoort, en het enige wat ik wil, is mijn leven delen met mijn lieve vrouw.

Dat dacht ik toch maar niet. Zolang er ook maar een klein beetje waarheid in zit moeten we de vinger wel aan de pols houden. Speciaal voor die grote groep die niet "fake" zijn.
https://www.thetimes.co.uk/article/rapi ... -lbcwjp8jc
Eerlijk is eerlijk, ik vertrouw die 'Karen White' nog voor geen cent.

Daar komt nog bij dat ik zelf ook contact gehad heb met zo'n gestoorde idioot.